Tai Chi genellikle hareket halinde meditasyon olarak ve daha spesifik olarak dikkatli meditasyon olarak tanımlanır. Önde gelen psikologlardan Mihaly Csikszentmihalyi birçok spor dalından sporcular üzerinde çalışmış ve odaklanmış, uyanık ve bilinçsiz zihin durumu için performanslarının zirvesi "akış" terimini türetmiştir. Akış, çeşitli sporcular tarafından benlik ve aktivitenin tek bir birim haline gelmesi olarak tanımlanmıştır; düşünceler arka plana kayar, beden ve çevre farkındalığı artar (mindfulness) ve mevcut duruma tam katılım hissi vardır.
Akış deneyimi, Taocu bilge Zhuangzi'nin Kasap ile ilgili hikayesine çarpıcı biçimde aşinadır.
Bir kasap, Hükümdar Wen Hui için bir boğa kesiyordu. Elinin her dokunuşunda, bacağının ve dizlerinin her hareketinde, eti kesen bıçaktan ses geliyordu. Bu hükümdar Yao'nun zamanındaki muhteşem "Dut ağacı" müziğine benzeyen mükemmel bir melodiydi.
Hükümdar Wen Hui, "Böyle ustaca bir beceriye sahip olman muhteşem!" dedi.
Kasap bıçağı bıraktı ve şöyle dedi: Benim sevdiğim şey Doa, [o] benim yeteneğimden daha muhteşem. Kesmeye ilk başladığım zamanlarda boğayı bir bütün olarak görürdüm. Üç yıl sonra artık boğayı bir bütün olarak değil, parçalar halinde görmeye başladım. Şimdiyse üzerinde sezgilerimle çalışıyorum ve gözlerimle bakmıyorum. Görsel organlarım çalışmayı durdurur ve sezgilerim kendi yolunda gider. Doğaya uygun olarak, ana bağlantı yerlerini ayırır ve bıçağı büyük boşluklara sokarım. Boğanın doğal yapısını takiben, damarlara ya da tendonlara asla dokunmam, büyük kemiklere dokunmam! İyi bir kasap et kestiği için bıçağını yılda bir kez değiştirir; sıradan bir kasap bıçağını ayda bir kez değiştirir çünkü onunla kemikleri keser. Bu bıçağı on dokuz yıldır kullanıyorum, binlerce boğa parçaladım ama bıçağım hâlâ sanki bileytaşından yeni gelmiş gibi keskin. Eklemler arasından yarıklar var ama bıçağımın ağzı çok ince. Bıçağımın ince ağzını bu yarıklara soktuğumda geçmesi için yeterince yer var. Bıçağımın on dokuz yıl sonra bile bileytaşından yeni gelmiş gibi keskin olmasının nedeni bu. Yine de ne zaman karmaşık bir noktaya gelsem ve burada zorlukların olduğunu görsem büyük bir dikkatle devam ederim. Gözlerimi yaptığım işten ayırmam ve bıçağımı yavaşça kullanırım. Bıçağın çok hafif bir hareketiyle eti keserim, bir toprak parçası gibi yere düşer. Bıçağı elimde tutar, orada durur ve gururla etrafıma bakarım. Sonra bıçağı dikkatlice kaldırırım.
Hükümdar Wen Hui, "Muhteşem! Az önce söylediklerinden, sağlığımı nasıl koruyacağımı öğrendim" dedi.
(Zhuangzi Metinleri - iş Bankası Yayınları)
Dikkatli olmak veya “şimdide olmak” sağlık yararları kadar dövüş uygulamasında da önemlidir. Farkındalık, şu anda tam olarak farkında olmaktan başka bir şey değildir - düşünmemek, planlamak ya da denemek - sadece olmak ve katılmak.
Tai Chi uygulaması başlangıçta duruşunuza, ayaklarınızın yönüne, ağırlık dağılımına ve benzerlerine bilinçli bir dikkat göstermeyi içerirken, ilerleyen zamanda farkındalık hem içsel hem de dışsal farkındalığın akışına bir açılır. Form uygulaması sırasında, içsel farkındalık içsel duyumlara odaklanabilir. Dış farkındalık, doğrudan ve çevresel görüşünüze gelen renkler ve biçimler, kulaklarınıza taşınan sesler, ayaklarınızın altındaki zeminin dokusu, etrafınızdaki sıcaklık ve havadaki kokular gibi duyumları fark etmeyi içerebilir.
İkili çalışmalarda farkındalık - mindfulness, sizin ve partnerinizin birbirini tamamlayıcı hareketlerdeki, önceden düşünmeden veya planlamadan yapılan yer değişikliğinin veya bir itmeyi işaret eden dokunma basıncındaki hafif değişikliklerin farkındalığı olabilir.
Tai Chi antreman müsabakasında, hedeflerinizin ilerisini veya nereye saldıracağınızı düşünmek, partnerinizle birlikte hareket ederken ortaya çıkan birçok fırsat hakkındaki farkındalığınızı bulandırabilir. Rakibinizle anda kalmak ise itme veya vuruşunuzun bilinçsizce açıklığa doğru hareket etmesiyle sonuçlanır, genellikle hem sizi hem de eşinizi şaşırtır - kayalardan akan su gibi.